Aile ve Sosyal İlişkilerde Narsisizm

narsizim

Narsisizm, bir kişinin kendine aşırı hayranlık beslediği, sürekli olarak ilgi ve onay arayışı içinde olduğu bir kişilik özelliğidir. Bu özellik, aile ve sosyal ilişkilerde çeşitli zorluklar ve dinamikler yaratabilir. Genelde çevresinde yakınındaki insanların kendilerine tapınma ihtiyacını görmek isterler, Bununla haz alırlar. Narsisizm, hem bireyin kendisi hem de çevresindekiler için karmaşık ve zorlayıcı bir durum olabilir. Bu makalede, size narsisizmin sıralaması ile aile ve sosyal ilişkiler ve sonra iş ilişkileri üzerindeki etkilerini inceleyecek ve bu durumla başa çıkma yollarını anlatacağım.

Narsisizmin Tanımı ve Özellikleri

Narsisizm, empati eksikliği, empati yoksunu bir kişilik, kişinin kendini abartılı bir şekilde önemli görmesi, başkalarının ihtiyaç ve duygularını göz ardı etme gibi özelliklerle karakterizedir. Narsisistik bireyler genellikle eleştiriye karşı aşırı duyarlıdır ve kendilerini sürekli olarak üstün ve özel hissetmek isterler. Her zaman bir işi ne kadar iyi başardıklarını düşünür ve dolaylıda olsa anlatırlar. Bazen insanlar bunu özgüven patlaması zanneder ama bu bir narsizim davranışını sergiler. Bu durum, ilişkilerde ciddi sorunlara yol açabilir.

Narsisizmin Belirtileri

Narsisizmin belirgin özellikleri şunlardır:

• Kendini Önemseme: Kişi, kendi yeteneklerini ve başarılarını abartır ve diğerlerinden üstün olduğunu düşünür. ‘’ bunu nasıl düşündüm bak, nasıl o fikri hemen düşündüm, ben olmasam…. ‘’ gibi kavramlarla konuşma ihtiyacı hissederler.

• Empati Eksikliği: Başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamakta zorlanır. Anlamaya çalışsa da yaşananları karşı tarafın bakış açısı ile kavrayamaz. Kavrayamadığı için bunu gereksiz bulur ve bu nedenle empati kuramaz.

• Onay Arayışı: Sürekli olarak başkalarının onayını ve hayranlığını arar. ‘’ yaptığı bir işte çok ses getirememişse çevresindekilere sizce de çok iyi değilmi der. Gözleri o kadar çok parlar ki karşı taraf yalan söylemek zorunda bile kalır. Ne yazık ki iş hayatında böyle üst yöneticiler çok , bırakın işi ev hayatında bile aile büyüklerinde bu davranış çok gözükmeye başlamıştır. ‘’

• Eleştiriye Duyarlılık: Eleştiriye karşı aşırı hassastır ve eleştirildiğinde öfke veya kırgınlık hisseder. Pek yaptığı iş hakkında eksik olanı değil ‘ ona göre zaten eksik yoktur. ‘’ mükemmel tarafların konuda devamlı adı geçirilerek değinilmesini ister. Eleştirmeyi çok yapan kişilere çok yanaşmazlar. Yanlarında istemezler.

• Manipülasyon: Başkalarını kendi çıkarları için kullanma eğilimindedir.  Çok iyi bir manipilatördür. Karşı taraf sanki kendileri için bir iyilik yapıyormuş gibi gösterip olayı kendi çıkarına bağlar. ‘’Bilmeyen yada bunu anlamayan insanlar, tabi ki de ne kadar düşünceli bir insan der.‘’

Aile İlişkilerinde Narsisizm

Aile ilişkilerinde narsisizm, ebeveyn-çocuk ilişkilerinde veya eşler arasında gözükür. Narsisistik bir ebeveyn veya eş, ilişkilerin dengesini alt üst eder ve aile üyeleri üzerinde huzursuzluk yaratır.

Narsisistik Ebeveynler

Narsisistik ebeveynler, çocuklarının başarılarını ve yeteneklerini kendi itibarlarını artırmak için kullanabilirler. Çocukların davranışlarından, nasıl okuması gerektiklerine kadar nasıl başarmaları gerekir. Ne kadar çabalamaları lazım sürekli anlatırlar. Başaran çocuğa bakın aynı ben gibi başardı derler. Ben yaptım derler. Oğlum yada kızım çok istiyor başaracak derler. Ama esas istedikleri kendi başarılarıdır. Evlatları sadece bir araçtır. Yani ilişkide sevgi ve bağ yoktur. Ne yazık ki bu çocukalrda bağımsızlık yada aşırı bağımlılık yada düşük benlik gibi sorunlara yol açar. Yani ebeveyn sürekli kendi beklentilerine uygun bir şekilde davranmaya çocukları zorlayarak gelecek nesile travmatik bir nesil bırakırlar.

Çocukalrda yarattıkları bazı sorunlardan başlıcalarını size altta sıralamak isterim.

• Özgüven Sorunları: Çocuklar, sürekli eleştirilme veya beklentilere uymadıkları için özgüven kaybı yaşayabilirler. Bir çocuk yaptığı her hareket sonrası acaba yeterli değilmiyim acaba ailemin isteklerine yetişebildimmi acaba bunu beğendilermi diye düşünerek kendilerine çok fazla baskı yaparlar.

• Duygusal İhmal: Ebeveynin kendi ihtiyaçlarını ön planda tutması, çocukların duygusal ihtiyaçlarının göz ardı edilmesine neden olabilir. ‘’ bir çocuk sevgi ister, bir çocuk dinlenmek ister, bir çocuk başaramasada önemli değil denmesini ister. Bir çocuk yaratıcılığını konuşturmak ister. ‘’

• Bağımlılık veya Bağımsızlık Sorunları: Çocuklar, narsisistik ebeveynlere karşı bağımlı bir halde bir ömür onay bekleyerek onlarla yaşayabilir yada aşırı bağımsız olup evi terkederler.

Narsisistik Eşler

Narsisistik bir eş, ilişkiyi kendi ihtiyaç, arzu ve istekleri etrafında şekillendirmeye çalışır. Bu kişiler, eşlerin duygusal ihtiyaçlarını görmezden gelebilir. Karşı tarafın kişiliği biraz baskınsa eşini çok rahat manipüle edebilir. Bu durum, ilişkide güvensizlik, stres ve sürekli bir çatışma ortamı yaratır.

Narsisistik eşlerle ilişkilerde sıkça karşılaşılan sorunlar şunlardır:

• Duygusal Manipülasyon: Narsisistik eş, partnerini manipüle ederek kendi isteklerini yerine getirmeye çalışır. Duyguları bir araç için kullanır. Onlar için pek duygusal an yoktur. İstediklerini yaptırmak vardır.

• İlgi ve Onay İhtiyacı: Narsisistik eş, sürekli olarak partnerinin ilgi ve onayını bekler, ondan başka dünyada biri yokmuş gibi hareket etmesini ister ve bu ihtiyaç karşılanmadığında sinirleri bozulur. Ve öfkelenirler.

• Eleştiri ve Suçlama: Narsisistik eş, kendisi hiçbir zaman suçlu olamayacağı için ilişkideki tüm problemleri eşine yada partnerine yüklemek ister. Heleki eleştirilirse ciddi anlamda tartışma çıkarmak ister.

Sosyal İlişkilerde Narsisizm

Narsist kişilikler, , arkadaşlıklar, iş ilişkileri ve diğer tüm sosyal ortamlardada  zorluklar çıkarırlar. Narsisistik bireyler, genellikle başkalarıyla yüzeysel ve çıkarcı ilişkiler kurarlar. Buna en güzel örnek yalancı mimikleri bu kişilerin aktiftir. ‘’Sürekli yalancı gülümseme yada onaylama yaparlar. Bu yüzden hiç insan beden dilini bilmeyen bir kişiye bile bir rahatsızlık gelir ve kişinin hareketlerini samimi bulmadım derler.’’

Arkadaşlıklar

Narsisistik bireyler, arkadaşlarından hep başarıları yada başardıkları hakkında, övgü ve yaptıkları işler ile ilgili onaylanmak isterler. Genelde çok arkadaşları olmaz. Samimi insan olarak, etrafında da olan kişiler genelde kendi gibi çıkarları doğrultusunda sohbet eden kişilerdir. Genel özellikleri arkadaşlarına ilgisizdirler. Çıkarcı davranırlar ve sadakatsizdirler.

Narsistlerin İş İlişkileri

Narsisistik bireyler, iş yerinde de benzer sorunlar yaratabilir. Bu kişiler, kendi isteklerini yaptırmak veya onaylatmak istedikleri için, ekip çalışmasında uyumsuz olabilir ve sürekli olarak övgü ve takdir ihtiyaçlarından dolayı uyum sağlayamazlar. Eleştiriye karşı aşırı hassas oldukları için, kendilerini geliştirici bir bildirim almayı zorlarlar ve bu da iş yerindeki çalışma ortamını olumsuz etkileyebilir. Narsis kişiler için birkaç iyi yöntem tavsiye vermek isterim örnek :  narsistler ekip çalışmasına uyumlu olmadıkları için onların uyum sağlayacağı stratejilerle oyuna katlmasına izin verin. Sınırlarınızı kesin belirleyin, Neyin nasıl yapılacağı ile ilgili kurallar koymak kendilerini o sınır içinde tuttukları için sizin başarılı konu belirleme ve ilerlemenizi sağlar. Yapıcı olmayan eleştirilerdense yapıcı eleştiri yapın ‘ bu işte iyisin daha da iyiye gidecek tarzı konuşmalar kendilerine çok iyi gelir. Kendisinden çok siz işinizi görürsünüz.

İşin sonucunda genel anlamda iletişimde olmak zorunda kalırsanız bir narsiste davranmanız gereken başlıca maddeler :

1. Sınır Koyma: Narsisistik kişilerin Kendi duygusal ihtiyaçlarınızı ve sınırlarınızı belirlemekkişinin size daha dikkatli yaklaşmasını sağlar.

2. Empati ve Anlayış: Narsisistik kişilerin davranış hallerini anlamak isterken kendi kişiliğinizden olmayın, kendi psikolojiniz için yardım almak zorunda kalmayın. Sadece neden böyle olabilir diye fikirler üretin ama onunla aynı his dalgasına girmeyin. Kimse sizden daha değerli değil.

3. Destek Arama: Narsisistik kişiler için arkadaş ve aile çevrenizden yardım alın. Unutmayın her fikir sizin için çok değerli olabilir.

4. Öz Bakım: Kendinize özen gösterip kim olduğunuzu kendinize hatırlatın ki narsist bir kişi karşısında ezilmeyin yani öz bakım şart, Kendinize hobiler edinin.

5. Profesyonel Yardım: Narsisistik kişiler için dışardan profesyonel yardım alınabilinir. Terapistler bir çok konuyla başa çıkılacak yöntemler size sunabilir.

6. İletişim: Narsisistik kişilere ihtiyaçlarınızı açıkça ifade edin. Duygularınızdan haberdar olsun.

30.07.2024

byfikirist